Pablo Escobar mag dan al 25 jaar dood zijn, zijn nagedachtenis is nog altijd springlevend. De beruchte cocaïnebaron, topbaas van het Medellin-kartel en moordenaar van duizenden mensen speelt nog in veel films en boeken de hoofdrol.
Wie was Pablo Emilio Escobar Gaviria? En wat maakt Pablo Escobar zo onsterfelijk?
Levensloop
Pablo Escobar werd op 1 december 1949 in Rionegro geboren als zoon van een lerares en een arme boer. Hij groeide op in de armere wijken van Medellín (Colombia) en wist één ding zeker: armoede zou hij niet langer kennen.
Pablo Escobar begon met het stelen van grafstenen en werkte zich – onder het commando van een plaatselijke crimineel – als autodief op tot handelaar van cocaïne. In de jaren zeventig besloot hij het heft in eigen handen te nemen. Pablo wilde niet langer een dealer zijn, maar een eigen drugsimperium opzette.
Dat deed hij. En met succes.
Medellín-kartel
Zelfs vanuit het zakenleven werd Pablo Escobar als voorbeeld gezien. De wijze waarop hij zijn drugsimperium leidde leek in veel op hoe CEO’s hun multinationals runnen.
Pablo Escobar was de grondlegger en hoogste baas van het berichte Medellínkartel. Hij beheerste daarmee het grootste aandeel van cocaïnesmokkel richting landen als Puerto Rico, Ecuador, Mexico en de Dominicaanse Republiek.
Omdat de Colombiaanse cocaïne niet kwalitatief was, haalde hij zijn cocaïne uit Bolivia en Peru.
Plata o plomo
Escobars criminele organisatie breidde zich in rap tempo uit. Dat kwam mede door zijn meedogenloze houding. Hij kocht ambtenaren, politici en politieagenten om door ze te laten kiezen uit “zilver of lood” (plata o plomo). Wie niet voor het geld (zilver) koos, werd door het lood (de kogel) omgelegd.
Dat had men natuurlijk razendsnel door en dus koos men voor de veiligheid.
Escobar nam geen genoegen met het minste. Toen het hem niet lukte om zijn zin te krijgen, besloot hij zelf voor president te gaan. In mei 1982 werd hij dan ook tot volksafgevaardigde gekozen (onder meer door het omkopen van mensen en zich als een moderne Robin Hood te gedragen).
Ook al was hij nu politiek actief, Pablo Escobar bleef dreigen, chanteren en intimideren. Zijn politieke carrière werd echter gedwarsboomd door Luís Carlos Galan, een ander geliefde politicus. In 1983 werd Pablo Escobar dan ook min of meer gedwongen zijn politieke carrière te staken.
Uit wraak liet hij Galan publiekelijk liquideren. Galan was slechts de eerste van velen die zouden volgen. Hij liet moorden plegen, maar blies ook auto’s op. Daarmee kreeg Pablo Escobar Medellín en de rest van Colombia in een greep van angst.
Het hoogtepunt van zijn wraak was toen hij het hoofdkantoor van de Colombiaanse krant El Espectador opblies en de hoofdredacteur vermoordde. De krant had zich namelijk (als enige) altijd tegen Escobar opgesteld en zich kritisch uitgelaten.
Krantenbericht waarin de dood van de hoofdredacteur van El Espectador wordt vermeld.
In totaal wordt geschat dat Pablo Escobar zo’n 8.000 mensen heeft laten vermoorden.
Grootste drugsbaron en mateloos populair
Pablo Escobar staat zo’n beetje synoniem aan narcotica. Hij wordt gezien als de grootste drugsbaron allertijden. Desondanks was hij ook mateloos populair. Hij gedroeg zich namelijk als Robin Hood en trok zich het lot van de mensen in de sloppenwijken aan. Hij kwam daar natuurlijk zelf vandaan, maar wist ook dat hij deze mensen makkelijk voor zijn karretje kon sparren.
Hij hielp mensen uit de brand, deelde geld uit, bouwde huizen en scholen en zorgde voor betere voorzieningen. Iets wat de overheid nooit had gedaan.
Door zich geliefd te maken bij de bewoners van de sloppenwijken, kon hij op hun steun rekenen. Wanneer hij het moeilijk had, verstopte hij zich in de krottenwijken.
€ 1.000 per politieagent
Ondanks zijn populariteit zetten de regering en het leger de jacht op Pablo Escobar voort. Zijn strijd tegen de politie en het leger bereikte een hoogtepunt toen hij openlijk mensen opriep om politieagenten te vermoorden. Omgerekend zou elke politieagent zo’n € 1.000 opleveren.
In deze golf van geweld zijn in Medellín alleen al honderden politieagenten op bloedige wijze vermoord.
Wederom liet Pablo Escobar zien nergens voor terug te deizen. Plomo o plato. Je doet mee of je sterft.
Hacienda Napoles
Het grootste deel van zijn leven bracht Pablo Escobar door in de luxe van Haciende Napoles, een uitgestrekt landgoed waarin hij zijn eigen dierentuin had. Zo liet hij nijlpaarden en giraffen uit Afrika halen. Ook liet hij beelden plaatsen van dinosaurussen.
Hacienda Napoles beschikte over een eigen landingsbaan voor Escobars privévliegtuigen en helikopters.
Hacienda Napoles was het landgoed van Pablo Escobar. Nu is het een toeristische trekpleister.
De Kathedraal
De jacht op Pablo Escobar was nauwelijks succesvol. En dus moest de regering op een gegeven moment onderhandelen. Pablo Escobar stelde zelf voor om zich over te geven, onder zijn eigen voorwaarden.
Zo wilde hij een eigen gevangenis, die hij zelf liet bouwen. Bewaking van het leger werd op afstand gehouden en in deze gevangenis – De Kathedraal genoemd – kon Pablo Escobar zich alsnog in alle luxe en weelde bewegen. Er waren zwembaden, regelmatig prostituees en het schijnt dat er zelfs mensen in de Kathedraal zijn vermoord (door ze te verbranden in een oven).
Toen de regering in wilde grijpen, wist Escobar te ontsnappen door een gang die hij zelf had aan laten leggen.
La Cathedral, de gevangenis waar Pablo Escobar zelf voor tekende.
Pablo Escobars vermogen: $ 61 miljoen per dag
Pablo Escobar verscheen in Forbes, een zakentijdschrift, en werd daarin genoemd als de op zeven na rijkste man ter wereld. Hij verdiende toen zo’n $ 61 miljoen per dag.
Dit was toen het Medellínkartel 80% van de mondiale cocaïnehandel in bezit had.
Pablo Escobar dood
De klopjacht op Pablo Escobar werd door de president van Colombia zelf nauw gevolgd. De druk werd dan ook opgevoerd en op 2 december werd Pablo Escobar gearresteerd.
Een echte arrestatie was het niet te noemen. Op het dak van het gebouw waarvan hij probeerde te vluchten kwam hij namelijk om het leven. Er wordt beweerd dat hij zichzelf door het hoofd schoot nadat hij door de politie was neergeschoten. Zeker is dit echter niet.
Pablo Escobar stierf op 2 december 1993 en liet mensen in vreugde en rouw achter. Na zijn dood viel het Medellínkartel uiteen. Het Calikartel deed haar intrede en nam de zaken over.
Foto van de doodgeschoten Pablo Escobar. Het einde van het Medellín-kartel.
10 Schrikbarende feiten
Deze 10 schrikbarende feiten vatten het leven van Pablo Escobar nog eens goed samen.
#1 Grafstenen
Pablo Escobar begon op school met het stelen en verkopen van grafstenen. Dit deed hij aan smokkelaars, die er veel geld voor over hadden. Na een tijdje ging hij over op autodiefstal. Ook heeft hij nog enkele ontvoeringen gedaan en losgeld verdiend.
#2 Plata o plomo
In films en in boeken wordt de kreet “Plata o plomo” nog regelmatig gebruikt. Allang niet meer alleen in de context van Pablo Escobar. Het hield in dat men voor het smeergeld (plata) kon kiezen en anders de kogel (plomo) kreeg. Je deed dus mee met Escobar, of je stierf…
#3 8.000 doden
Er zijn door toedoen van Pablo Escobar vermoedelijk zo’n 8.000 mensen om het leven gekomen. Onder meer 200 rechters, tientallen journalisten (waaronder die van de kritische krant El Espectador), politici, presidentskandidaten, een minister van Justitie en circa duizend politieagenten.
Beeld v an de moordaanslag op Galan.
#4 Ratten en schimmel
Pablo Escobar verdiende veel geld. Op het hoogtepunt zo’n 61 miljoen Amerikaanse dollar per dag. Een deel van zijn vermogen, zo’n 10%, is echter door ratten en schimmels verdwenen. Dat komt omdat hij het in tonnen onder de grond verstopte. Op deze vochtige plekken konden de bankbiljetten niet goed gedijen.
#5 La Cathedral was het paradijs
In samenspraak met de regering – die een verbeten jacht op hem maakte – ontwierp Pablo Escobar zijn eigen gevangenis. La Cathedral beschikte over zwembaden, een casino, een nachtclub en enkele uitstekende koks. Hoewel hij officieel gevangen zat, leefde Pablo Escobar in het paradijs.
#6 15.000 kilo per dag
Pablo Escobar is volgens velen niet voor niets de grootste drugsbaron aller tijden. Op zijn hoogtepunt smokkelde hij 15.000 kilo cocaïne per dag.
#7 Privédierentuin
Massamoordenaar als hij was, was Pablo Escobar gek op dieren. Zo gek dat hij er een privédierentuin op nahield. Hier haalde hij onder meer giraffes en nijlpaarden naar toe vanuit Afrika. Af en toe maakte hij een safari over zijn eigen landgoed.
Na zijn dood raakte deze dierentuin in verval. Tot op de dag van vandaag zorgen de nijlpaarden – die zich voortgeplant hebben – voor een heuse plaag. Ze zijn er in grote getalen, maar hebben geen natuurlijke vijanden.
#8 Geld voor warmte
Pablo Escobar is meerdere keren op de vlucht geweest. Toen hij met zijn dochter Manuela op de vlucht was, raakte zij onderkoeld. Pablo Escobar verbrandde toen naar verluid miljoenen dollars om het warm te maken.
#9 80%
Op het hoogtepunt van het Medellínkartel had Pablo Escobar 80% van de cocaïnehandel in bezit. Zijn netwerk reikte tot de Verenigde Staten en zelfs Europa.
#10 Held
Pablo Escobar wordt ondanks zijn gewelddadige geschiedenis door velen als held gezien. Anders dan de regering hielp hij mensen in de sloppenwijken. Hij doneerde geld aan ziekenhuizen en kerken, bood voedsel en liet parken en voetbalstadions bouwen.
Dat Pablo Escobar als een held werd gezien, bleek toen er op zijn begrafenis maar liefst 25.000 mensen kwamen rouwen.
De familie Escobar nu
Dat Pablo Escobar vrouw en kinderen meesleurde in zijn gewelddadige leven is een feit. In leven kon hij hen lange tijd optimaal beschermen. Maar na zijn dood moest Pablo Escobars vrouw op de vlucht. Samen met dochter Manuela en zoon Juan Pablo Na veel omzwervingen belandden ze in Argentinië. Heel veel is er niet over hen bekend.
De zoon van Pablo Escobar – die nu Sebastián Marroquín heet – leeft een nieuw leven. Hij is architect in Buenos Aires en deed laatste en interview met Die Frankfurter Allgemeine.
Hij kijkt niet trots terug naar zijn vader, maar geeft wel aan dat Pablo Escobar een liefdevolle vader was. Hoewel hij zijn kinderen nauwelijks zag, omdat hij druk was met zijn drugshandel of ondergedoken zat, stuurde hij brieven en cassettes met verhalen en liedjes die hij zelf insprak en zong.
In films en op televisie
Op televisie is Pablo Escobar terug te zien in vele series, waarvan we er twee even uitlichten, namelijk Narcos en El Patrón del Mal.
Narcos
De Netflix Original Narcos gaat over de strijd van de Amerikaanse narcoticabrigade tegen de Colombiaanse drugskartels. In seizoen 1 en 2 nemen zij het op tegen het Medellínkartel onder leiding van Pablo Escobar (gespeeld door Wagner Moura). Hierin is ook te zien dat het Medellínkartel door meer mensen geleid wordt, namelijk Carlos Lehder, José Gonzalo Rodríguez Gacha en de broers Fabio en Jorge Luis Ochoa Vázquez (in de serie hebben zij andere namen).
El Patrón del Mal
In El Patrón del Mal (de Baas van het Kwaad) krijgt de kijker in ruim 70 afleveringen een inkijkje in het leven van Pablo Escobars opkomst en ondergang. Pablo Escobar wordt gespeeld door Andrés Parra. De serie is Spaanstalig en doet aan als een soap. Desondanks zijn diverse historische situaties goed nagespeeld.
Boeken met Pablo Escobar
Ook zijn er veel boeken verschenen over Pablo Escobar. Enkele titels volgen hieronder.
- Pablo Escobar, My Father – door Juan Pablo Escobar (Sebastián Marroquín)
- Killing Pablo – door Mark Bowden (in het Nederlands: De Jacht op Pablo)
- Pablo Escobar, Beyond Narcos – door Shaun Attwoord
- Escobar: The Inside Story of Pablo Escobar, the World’s Most Powerful Criminal – door Roberto Escobar
- The Life of Pablo Escobar – door J.D. Rockefeller
- Ik was de vrouw van Escobar – door Virginia Vallejo
- Pablo Escobar – door Nico Verbeek
